ابزار بررسی اطلاعات الگوهای واکنشی یادگیری شده مرحله دوم

طرحواره جبران افراطی

وقتی احساسات ناخوشایند سراغم می‌آیند، چطور ناخودآگاه از خودم دفاع می‌کنم؟

این ارزیابی کمک می‌کند تا الگوهای رفتاری و واکنش‌هایی را شناسایی کنیم که معمولاً به‌صورت خودکار و ناخودآگاه در مواجهه با احساسات دردناک یا تهدیدهای درونی فعال می‌شوند. این واکنش‌ها ممکن است ظاهراً قوی، کنترل‌گر، سرزنش‌گر یا حتی بی‌احساس به‌نظر برسند، اما در واقع تلاشی برای پنهان‌کردن یا مقابله با احساس‌هایی مثل شرم، ترس، خشم یا بی‌ارزشی هستند.

چه کاربردی دارد؟

با این ارزیابی می‌توان فهمید فرد در موقعیت‌های تنش‌زا یا احساسی، از چه سبک‌هایی برای «جبران» آسیب‌های قدیمی یا احساسات حل‌نشده استفاده می‌کند. گاهی این رفتارها ممکن است در روابط نزدیک، محیط کاری یا حتی تصمیم‌گیری‌های روزمره تأثیر منفی بگذارند، بدون اینکه فرد متوجه منشا آن باشد.

چه کمکی به آینده می‌کند؟

شناخت این واکنش‌های جبرانی به ما کمک می‌کند که درک دقیق‌تری از لایه‌های دفاعی ذهن داشته باشیم و در مدلسازی رفتارهای آینده، به درستی متوجه شویم که پشت برخی رفتارهای ظاهراً شدید یا متفاوت، چه الگوهایی پنهان است. این شناخت، پایه‌ای برای طراحی مداخلات مؤثرتر و برنامه‌ریزی برای تغییر پایدار خواهد بود.

نکته مهم:

نتایج این پرسش‌ها تنها زمانی قابل اعتماد و معنا‌دار است که در کنار اطلاعات گذشته فرد و توسط یک متخصص تحلیل شود. هیچ پرسشنامه‌ای به تنهایی کافی نیست؛ برای تفسیر درست و طراحی مسیر درمان یا رشد، باید تمام جنبه‌های فردی، خانوادگی و تجربی در نظر گرفته شود.